O ocenie muzyki filmowej - nowy artykuł!

Oczywiście, że nie ma sensu skreślać płyty :) i fajnie, jeśli muzyka przynosi tyle samo satysfakcji w kinie, jak i w domu. Zgadzam się. Być może nie najlepiej rozłożyłem akcenty w tekście, dlatego przyznam Ci rację :)

Nie podoba mi się ten artykuł - nie jego treść (bo raczej Ameryki nie odkrywa) ale wymowa. Nie podoba mi się też konkluzja płynąca z komentarza Babucha Inne portale pewnie też niedługo zrozumieją, że oceniając muzykę filmową muszą wprowadzić ocenę za muzykę w filmie. Tak więc dojrzewamy jako recenzenci i to chyba dobrze, bo wszyscy stajemy się bardziej profesjonalni, co wszak tylko robi lepiej tej naszej pięknej dyscyplinie. Logiczne jest, że pisząc inne portale masz Babuch na myśli MuzykaFilmowa.pl i KMF. Rozumiem też, że skoro u nas jest tylko jedna ocena, to jesteśmy nieprofesjonalni i niedojrzali? Trudno żebym się z tym zgodził... ta ocena, którą się tak chwalicie (gwiazdki, nutki itp), to uproszczenie - skrót myślowy dla osób, którym nie chce się czytać recenzji. Jaki jest sens w jej komplikowaniu i mnożeniu? Faktyczną oceną płyty jest jej recenzja - nie te gwiazdki. Na niektórych zachodnich portalach w ogóle nie ma ocen, tylko tekst recenzji, który każdy może zinterpretować na swój sposób. To jak jest oceniana muzyka filmowa jest już sprawą indywidualną każdego recenzenta i obrazem jego warsztatu oraz doświadczenia. Tekst Olka nic w tej materii nie odkrywa a jedynie sugeruje, że tylko nieliczni z recenzentów piszą dobre teksty. Nie będę z tym polemizował, bo nie ma sensu, ale nie podoba mi się kiedy ktoś uważa, że może oceniać oceniających...

Nie bardzo rozumiem stwierdzenia któregoś z moich przedmówców, że nie można oceniać oceniających. a niby czemu nie? przecież recenzja też jest dziełem i jak najbardziej może podlegać ocenie. ogólnie zgadzam się z tym co napisał olek.

Przede wszystkim chciałbym uściślić jedną rzecz. Ja nikogo personalnie nie oceniam. W artykule zawarłem tylko moje refleksje na temat problemów z oceną muzyki filmowej. Pisząc tekst w ogóle nie myślałem o konkretnym recenzencie czy portalu. Zresztą większość opisanych błędów można było spotkać w moich starszych recenzjach, a może i nawet w tych nowszych. Oczywiście te refleksje naszły mnie po przeczytaniu różnych innych recenzji, ale już naprawdę nie pamiętam czyich i gdzie publikowanych. To nie jest istotne.

Chyba nie do końca mnie zrozumiałeś, Mefisto. Czy ja napisałem, że nie należy oceniać muzyki na płycie? Absolutnie! Czy napisałem, że należy się kierować intencją reżysera? właśnie na odwrót! Jeszcze raz powtarzam - nie napisałem o ogólnym problemie, powszechnych błędach recenzentów. Położyłem jedynie nacisk na jeden aspekt oceniania muzyki filmowej, który czasem się lekceważy.

I jeszcze jedno. Sam napisałeś, że wydaje się płyty z muzyką filmową, bo się sprzedają, bo jest na nie popyt. Otóż niejako rozwinąłeś mój argument z artykułu, w którym napisałem, że kompozytor zwykle nie kieruje się tym, czy jego dzieło dobrze wypadnie na płycie. Ale i tu proszę nie uogólniać i przede wszystkim nie brać tak wszystkiego do siebie :)

Ja to w ogóle nie za bardzo wiem jaki jest sens i cel tego artykułu. Chyba tylko, żeby jakaś dyskusja była pod nim, bo innego nie widzę. Co do oceniania muzyki w filmie - wszystko ładnie, pięknie, tylko że dobrze sprawować się w filmie to może byle co - można podłożyć milion rzeczy w temp-tracku, żeby pasowało i co? Albo akurat może być film bez muzyki prawie z 3 uderzeniami w klawisz fortepianu. Tylko, że my nie oceniamy muzyki filmowej przez pryzmat tego co w filmie słyszymy, ale przez pryzmat tego, co zostaje wydane na płycie. Skoro więc ktoś to wydał, to ja mogę to ocenić i nie specjalnie mnie obchodzi, że w filmie owe 3 uderzenia w klawisze (wiem, przesadzam, ale celowo) sprawdzają się idealnie, skoro płytka nadaje się do kosza. Toteż teraz pytanie, o co Ci Olek chodzi? :) Mam takiej płytce dać 5 bo w filmie działa to bosko? Czy może tak jak bym zrobił - dać 1 i tylko zaznaczyć w recenzji (ewentualnie dać dodatkową notę oceny w filmie, ale zgodzę się z kolegami z muzykafilmowa.pl - to nie jest rzecz niezbędna, można to opisać w tekście) że w filmie było fajne, ale słuchać autonomicznie to się tego nie da? To drugie rozwiązanie stosujemy wszyscy. Jeśli ktoś widział film to o roli muzyki w nim pisze, jeśli nie, to i tak próbuje znaleźć informacje o nim i zrozumieć dlaczego kompozytor zastosował takie a nie inne środki. Chyba wszyscy tak robimy, prawda? Komu więc Olek chciałeś tym tekstem zwrócić uwagę? A może Ty w przeszłości oceniałeś płyty kompletnie olewając kontekst filmowy i teraz znajdujesz sobie pokutę i szukasz rozgrzeszenia? ;) Hmm...?

Ja nie wiem, czy piszę po chińsku, ale znów spotykam się z niezrozumieniem prostego tekstu. Podkreśliłem w tekście, że sztuka ilustrowania filmów nie polega na tym żeby stworzyć utwory po prostu pasujące. Docenić należy kompozytora, który coś do obrazu wniesie. I przecież nie napisałem, żeby podwyższać oceny ze względu na oddziaływanie w filmie. Nie chodzi mi o gwiazdki, tylko o to, że często spotykam się w recenzjach z takimi osądami, że kompozytor nie miał pomysłu albo płyta jest nudna, formułowanymi bez żadnego zastanowienia się nad rolą w muzyki....Apropos zdania Younga, przytoczonego przez Mefisto. Oczywiście chyba każdemu kompozytorowi jest miło, jak ktoś zna jego utwory, ale nie wierzę, żeby np. James Newton Howard pisząc score do Michaela Claytona kierował się głównie tym, żeby jego muzykę nucono w tramwaju...

Nie wiem, może w suahili miałoby to więcej sensu? :P W każdym razie ja dalej nie wiem czemu służyć miał ten artykuł. Ja tez z wieloma recenzjami muzyki filmowej się nie zgadzam, ale to nie oznacza, że od razu muszę swoje żale przelać na klawiaturę komputera i napisać artykuł o oczywistościach.

Oczywistości, o których się zapomina...

No a poza tym niektórzy moi przedmówcy piszą jakby nie na temat idiotycznie powtarzając to co jest napisane w artykule, ale w jakims innym, dziwacznym kontekscie...

Ja też nie wiem zupełnie po co powstał ten artykuł :) To są oczywistości, które wiedziałem 5 lat temu zabierając się za pisanie recenzji muzyki filmowej :P Powiem nieskromnie. Więc nie wiem nadal jaki ma sens ten artykuł? Że przejrzałeś na oczy, że zrozumiałeś? :) Trzeba od razu pisać o tym artykuł? :) Po to jest recenzja by wypunktować, że coś działa w filmie/nie działa na płycie, nie działa w filmie/działa na płycie - takich przypadków są setki (jak Mefisto wskazuje). Czasem jednak nie jest się w stanie zobaczyć filmu, ale muzyka potrafi inspirować sama sobą, potrafi pobudzić wyobraźnię, potrafi skłonić do różnych przemyśleń. Recenzja ma nie być wyprawką i sprawozdaniem, recenzja ma być inspirowana odsłuchem muzyki na zakupionej (bądź nie zakupionej :D) płycie. Gwiazdki, wrażeniometry i inne popierdółki to tylko wizualny skrót, żaden wyznacznik (każdy kto kiedyś coś napisał wie, jak trudno czasem wystawić ocenę numeryczną). Ja bym chciał zwrócić uwagę tylko na jedną rzecz, o której się zapomina. Co jest najważniejszym zadaniem/celem recenzji? Odpowiedź jest trywialna. Jest nim pomoc w zachęcenie lub odradzeniu zakupu płyty z muzyką filmową. Co mi z tego, że (posłużę się tu kapitalnym przykładek Kopra :D), reżyser miał wizję i muzyka składa się z trzech uderzeń fortepianu i ktoś mi napisze, że to jest super, fantastyczna rola w filmie, pomysł bla bla, jak ja na podstawie takiej opinii mam wydać 50 czy 60 zł? Dla kogoś może to pestka, ale dla wielu ludzi nie. A więc dajmy na to, jestem nieświadomym czytelnikiem/słuchaczem, przeczytam dajmy na to recenzję Olka, wydam 50 zł, puszczę płytę w domu i co? Będę się czuł oszukany :( Na cholerę mi wizja reżysera, na cholerę mi chęci... Straciłem moje zarobione pieniądze.

Litości! W artykule pisze o czymś zupełnie innym! Nie namawiam przecież do zawyżania oceny płyt. Nie piszę o żadnych gwiazdkach. Mam na myśli lekceważenie pewnych kwestii, przez które recenzenci w taki a nie inny sposób piszą o samej kompozycji. Nie podkreślają jej podstawowych walorów, nie piszą o najważniejszych aspektach, a oceniają wyłącznie przez pryzmat odbioru na płycie (nawet jeśli piszą również o jej roli w filmie, traktują ją po macoszemu, żeby tylko napisać). Absolutnie nie uważam, że należy wystawiać wysokie oceny płytom, które na to nie zasługują (czy ja w moich recenzjach tak robię?). Tylko jeśli widzę, że recenzent pisze o nudnej, jego zdaniem, płycie i wyraża się autorytatywnie o artyście, nie biorąc pod uwagę, nie zaznaczając wyraźnie czysto filmowych kwestii, to razi brakiem profesjonalizmu. W artykule napisałem o częstym krzywdzeniu kompozytora słowem.

Olek! Któż tak według Ciebie zachował się nie fair w stosunku do kompozytora, kto i kiedy niesłusznie zjechał dobrą muzykę, że aż musiałeś artykuł napisać? "Oczywistości, o których się zapomina" - piszesz. Kto o nich zapomina? Może odpowiedź na to rozjaśni nam sens i cel tego tekstu. :)

Nie rozumiem zamieszczonej powyżej zajadłej krytyki tekstu Olka. Nikt nie wymaga od felietonów - a tak wg mnie należy traktować ten tekst - odkrywczych idei. Co więcej, fakt, że jednak sprowokował jakąś dyskusję, świadczy na jego korzyść. Inna sprawa, że Olek - skądinąd świadomie - jedynie pobieżnie naszkicował temat, który zasługuje na szersze potraktowanie. Mam tu na myśli jakąś metaanalizę naszego sposobu myślenia i odbioru muzyki filmowej z uwzględnieniem wszystkich elementów. Słusznie wymieniona słuchalność i efektywność w filmie to zaledwie jedne z wielu czynników. Nie mogę się jednak zgodzić z tezą Olka nt. krytycznego nie oceniania muzyki bez znajomości filmu. Przede wszystkim dlatego - co zauważyli Koper i Tomek - że oceniamy nie muzykę w filmie, ale album z muzyką z filmu (innymi słowy muzykę w stanie czystym). Znajomość jej roli w obrazie pomaga ją lepiej odebrać na płycie oraz wytłumaczyć takie a nie inne decyzje kompozytora, ale końcem końców nie przekłada się na wartość >samej< muzyki tak, jak ją odbieramy na krążku. Jednak - i tu w pełni zgadzam się z Olkiem - kiedy tylko jest to możliwe, mile widziane jest uzupełnienie recenzji (w jej jakościowej i ilościowej postaci) o dodatkową ocenę uwzględniającą efektywność muzyki w filmie.

Neimoidianie, chodzi mi o to, że celem kompozytora muzyki filmowej nie jest zadowolenie słuchacza płyty i często dobry końcowy efekt, o którym piszesz wynika z czynników przypadkowych. I to trzeba podkreślać, a nie brutalnie krytykować kompozytora, np. za brak pomysłów (choć naturalnie często trzeba). Za wszystkie uwagi serdecznie dziękuję. Uważnie przeczytałem dotychczasowe komentarze. Głównym zarzutem (i praktycznie jedynym na temat) jest niejasność celu, dla którego powstał tekst. A zatem odpowiadam: artykuł powstał z mojej indywidualnej potrzeby wypowiedzenia się na temat oceniania muzyki filmowej. Myślę, że nie prędko napisze podobny, bo traktuję go jako swego rodzaju podsumowanie, spojrzenie z dystansu na to, co robimy. Oczywiście nie odkryłem w nim Ameryki, jak chcieliby niektórzy, bo nie jest to praca naukowa.

Olku, ale nikt nie uważa byś odkrył Amerykę :) Jednak nie mogę się zupełnie zgodzić z Tobą, że kompozytora nie można skrzywdzić. Twój argument, że celem kompozytora nie jest zadowolenie słuchacza płyty jest OK - ale tylko w kontekście filmu. Tam ma zadowolić reżysera, przysłużyć się filmowi w 100%, ma po części zadowolić również widza. I tu przebiega granica: co dla widza? a co dla słuchacza/melomana? Gdy już materiał znajdzie się na płycie, gdy podpisze go kompozytor, gdy zazwyczaj zafiguruje jego nazwisko jako producenta, to wtedy jego najważniejszym zadaniem jest ZADOWOLENIE słuchacza! To za co mamy mu zapłacić? Za to że był łaskaw nas zaszczycić tym, że coś napisał i wydał? Absurd. Przecież doskonale wiesz jak kompozytorzy filmowi są wrażliwi na punkcie wydawania swoich płyt, jak potrafią dopieszczać materiał, jak specjalnie przygotowują wydanie by stało się jak najlepszym "przeżyciem słuchowym". Jedni robią to szalenie inteligentnie, inni nie potrafią (mimo, że ich muzyka może być całkiem klasowa).

Brutalnym ocenom mówimy NIE, ale sam zamysł/koncept kompozytora może jedynie tłumaczyć pewne rozwiązania muzyczne (poszerzając tym samym naszą perecepcję dzieła), ale już nie usprawiedliwia słabego warsztatu czy nieciekawej treści. Jeśli ktoś pisze jak dajmy na to Jablonsky, to choćby muzyka była słuchalna (a czasem bywa) i dobrze sprawdzała się w filmie (a tak też jest), to wcale nie poprawia jej ostatecznej oceny.

Jeszcze chciałbym się odnieść do rzekomego chamstwa. Nie wiem gdzie tutaj ktoś widzi chamstwo, uważam, że dyskusja była/jest prowadzona na argumenty i merytorycznie, a że ktoś się nie zgadza i ma inny pogląd, i "nie wspiera", przypominam, że czasy PRL-u, "jedynej słusznej wizji" albo IV RP już się skończyły i pora się przebudzić ;-). Pozdrawiam.

Dziękuję za uwagi. Chciałbym uściślić jedną rzecz. W artykule napisałem o niepokojącym zjawisku lekceważenia w recenzjach pewnych kwestii związanych z komponowaniem muzyki filmowej. Miałem na myśli nie tyle samą finalną ocenę dzieła (rozpatrywanego na płycie i w filmie), lecz jednostronną, mało wyważoną krytykę. Chodziło mi o dobitne, często trochę nieprzemyślane formułowanie zdań. Często spotykam się z recenzją dzieła, któremu ja też wystawiłem podobną ocenę (tu mam na myśli umowne gwiazdki). Autor tekstu jednak autorytatywnie pisze o wadach kompozycji, nie starając się spojrzeć na dzieło przez inny pryzmat. Ocena pozostaje ta sama, ale mimo wszystko kompozytor jest trochę inaczej potraktowany. Przy czym zaznaczam, że nie spotykam się z tym często, a artykuł można traktować trochę jako przestrogę i głównie powstał on z potrzeby wyrażenia moich poglądów.

LUDZIE. PRZESTAŃCIE GADAĆ i ZACZNIJCIE SŁUCHAĆ... SOUNDTRACKÓW :D:D:D Oceny nie są ważne, bo każda choć najbardziej obeiktywna ocena i tak zawsze będzie subiektywna...