Byzantium

Kup tę płytę w: iTunes za 8.99

Hiszpańska szkoła muzyki filmowej w ostatnich latach bardzo dobitnie informuje o swojej rosnącej roli w przemyśle filmowym. Kompozytorzy tacy jak np. Diego Navarro, Alberto Iglesias czy Alejandro Amenabar coraz częściej zostają zapraszani do współpracy przy międzynarodowych produkcjach. Do tego grona należy również Javier Navarrete, znany głównie z elektryzujących i tajemniczych opraw muzycznych do ?Labiryntu Fauna?, ?Kręgosłupa diabła? czy ożywczej, zawierającej wiele odniesień do hiszpańskich korzeni ścieżki dźwiękowej do ?Hamingway and Gellhorn?.

Z uwagi na fakt, iż Navarrete całkiem zręcznie radzi sobie z tematyką z pogranicza fantastyki i horroru (o czym świadczą uznania krytyków za współpracę z reżyserem Guillermo del Torro), wiele jego angaży dotyczy właśnie tego rodzaju filmów.

Wygląda na to, że właśnie ta szczególna umiejętność tworzenia muzyki do mrożących krew w żyłach historii zwróciła uwagę Neila Jordana. Powraca on z opowieścią o wampirach po niemal 20 latach od ?Wywiadu z wampirem?, który przyniósł mu ponadczasową sławę. ?Byzantium? (bo o ten film chodzi) oferuje bardzo liryczną, stylową i wyrafinowaną wersję historii o nocnych krwiopijcach, w którym główne role grają - Gemma Artreton i Saoirse Ronan, jako wampirzyce uwikłane w zawiłą, ponadczasową relację matka - córka.

Javier Navarrete miał trudne zadanie: stworzenie kompozycji, która stanęłaby w szranki z kultową muzyką Elliota Goldenthala do ?Wywiadu z wampirem? i tym samym zaproponowała nową jakość w kontekście wszechogarniającej ?Sagi…?.

Analizując dzieło Navarrete należy wziąć pod uwagę fakt, że ?Byzantium? nie jest jednak typowym horrorem. Nie znajdziemy tutaj zbyt wiele charakterystycznych dźwięków kojarzonych z tym nurtem. Filmy o wampirach powinny w swoim założeniu zawierać ideę nieśmiertelności, pewnego rodzaju mrocznego romantyzmu czy tajemniczości i to właśnie w tym kierunku podąża muzyka hiszpańskiego kompozytora. Co nie oznacza, że w ścieżce dźwiękowej do ?Byzantium? nie znajdziemy m.in. takich rozwiązań jak ^*dysonanse, rytmiczny chaos, niskie tubalne brzmienia czy świdrujące ?smyczki?.

Całą partyturę podzielić można na dwie części: pierwsza to utwory opisujące historyczny wątek filmu, druga to muzyczny obraz teraźniejszości, z którą zmagają się główne bohaterki.

Wszystkie kompozycje pojawiające się w scenach nawiązujących do burzliwej przeszłości Clary i Eleanor oparte zostały na bazie Sonaty C-dur Opus 2 Beethovena oraz ?Kolędy z Coventry?, pieśni religijnej z XVI wieku. Wybór wg mnie trafiony, gdyż pasują do filmu idealnie. Utwór Beethovena w interpretacji Simona Chamberlaina wzbogaca to, co dzieje się na ekranie, o niesamowitą dozę tajemniczości i opisanego przeze mnie wcześniej mrocznego romantyzmu. Szesnastowieczna pieść natomiast mimo, że jest kolędą, to w wykonaniu chóru nabiera dramatyzmu i raczy nas przyjemnymi ciarkami na całym ciele.

Navarrete zręcznie wykorzystuje dzieło Beethovena w takich utworach jak ?Eleanor`s dream? (gdzie łączy klasyczne brzmienie z elektronicznymi, mrocznymi dźwiękami) czy ?My Mother? (w którym temat na fortepian poszerzony zostaje o akompaniament całej orkiestry). Natomiast jedną z lepszych jego kompozycji w albumie jest ?Whore?, w której zarówno sonata jak i kolęda wzajemnie się uzupełniają. W tym utworze Navarrete przejmuje niejako narrację w filmie - czujemy dramatyzm Eleanor przeżywającej bardzo trudne dzieciństwo, towarzyszymy jej diabolicznej matce, kiedy walczy o lepsze życie dla siebie i córki. A wszystko to w wysublimowanym, klasycznym ujęciu.

I o ile właśnie klasyczna część ścieżki dźwiękowej prezentuje się naprawdę dobrze, to zaimplementowanie przez Navarro dużej ilość elektronicznych sampli do ?współczesnej? części nie brzmi już tak dobrze. Utwory takie jak ?Main Title?, ?Hotel Byzantium?, ?Thirst? czy ?Hunters? kipią wręcz od dużej ilości skrzypliwych, brzęczących, dysonanujących tonów. Te syntezatorowe brzmienia idealnie odzwierciedlają poczucie zagrożenia i zagubienia jakie odczuwają główne bohaterki nieustannie balansujące na granicy życia i śmierci. Jednak ich natężenie po pewnym czasie zwyczajnie męczy. Wykorzystanie przez Navarro gitary elektrycznej w wybranych utworach (?No One?, ?Always?) lub głębokich tonów wiolonczeli (?It Would be Fatal?, ?As Darkness Fell?) wprowadza chwilowe ożywienie, jednak nie równoważy nużącego poczucia powtarzalności w ramach całego albumu.

Na koniec chciałbym podkreślić, że muzyka przygotowana przez Javiera Navarrete bardzo dobrze radzi sobie jako tło historii opowiadanej przez Neila Jordana. Dwie połączone warstwy: obraz i dźwięk stanowią naprawdę bardzo silny punkt w kontekście odbioru z perspektywy widza. Cieszy fakt, że ?Byzantium? przywraca wampirom ich należyte miejsce w kinematografii, jednak ścieżka dźwiękowa (oprócz opisanych wcześniej klasycznych momentów, które nie są zasługą samego Navarrete, a raczej ponadczasowego mistrza - Beethovena) jako odrębne dzieło nie ma już niestety tego specyficznego klimatu i nie zyska takiego statusu, jaki aż do dnia dzisiejszego posiada muzyka do ?Wywiadu z wampirem?.
^*smyczki

Tweet

Zobacz także:

Labirynt Fauna (Pan`s Labyrinth)