Ja, robot (I, Robot)

"Miało być dobrze, a wyszło jak zwykle". Ten slogan coraz częściej pojawia się nie tylko w odniesieniu do polskiej rzeczywistości, lecz także do szeroko reklamowanych produkcji zza oceanu. W przypadku niedawno goszczącego na polskich ekranach obrazu "Ja, robot" nie jest wcale tak źle, choć w obliczu faktu, iż film czerpie z klasycznej literatury science-fiction Isaaca Asimova, można było się spodziewać więcej. A tak, otrzymaliśmy "jedynie" solidne kino akcji, które choć bez większej głębi, może się podobać, m.in. za sprawą doskonałych efektów specjalnych. Dla nas jednak najważniejsza jest oczywiście muzyka autorstwa Marco Beltramiego.

Do nagrania ścieżki została zatrudniona orkiestra "Hollywood Studio Symphony" w 107-osobowym składzie prowadzona przez kompozytora oraz Pete`a Anthonego (znanego ze współpracy z Jamesem Newtonem Howardem) i wspomagana 25 chórzystami. Potencjał to zaiste ogromny, co rzeczywiście słychać na płycie. Trwający ponad czterdzieści minut soundtrack jest bardzo spójną i jednolitą ilustracją utrzymaną w tajemniczym klimacie science-fiction z przeważającą stylistyką spod znaku ^*"action score". Orkiestra pompuje potężną dawkę energii, hucząc i tłukąc się w niebogłosy. Niezwykle agresywna ^*orkiestracja została okraszona ciekawie brzmiącą elektroniką, co pozwoliło Beltramiemu uzyskać brzmienie adekwatne do rozgrywających się w przyszłości wydarzeń. Ciągłe najazdy sekcji dętej wraz z silnymi uderzeniami kotłów stanowią wizytówkę ścieżki. Muzyka akcji przeplata się ze spokojniejszymi klimatami "suspense" oraz tajemniczą, niezwykle wzniosłą muzyką charakterystyczną dla kina s-f. Momentami przypomina "Total recall" Jerrego Goldsmitha.

Żadna recenzja nie może obyć się bez poruszenia kwestii tematu przewodniego. Owszem "Ja, robot" zawiera takowy, o ile parę przeciągłych nut na krzyż można nazwać wiodącym wątkiem. Pisząc "parę nut" nie zamierzam rozpatrywać konstrukcji tematu w kwestiach muzykologicznych tylko w kategoriach ogólnego wrażenia jakie na mnie wywarł. Tacy mistrzowie jak Jerry Goldsmith czy Danny Elfman potrafili z zaledwie paru nut wykrzesać temat, od którego trudno się było uwolnić. Najlepszym przykładem jest "U.S. Marshals" - prosta, ale bardzo efektowna i chwytliwa muzyka. Beltrami to jeszcze nie ta liga. Oczywiście w filmie nie ma się do czego przyczepić, ale opowiadanie jak każdy akord idealnie pasuje do każdej sceny jest nie na miejscu, bo przecież nie to jest przedmiotem rozważań na temat zawartości krążka CD. Tak więc strona melodyczna jest tu raczej uboga. Od początku do końca słyszymy praktycznie ten sam zestaw dźwięków zmieniający się tylko pod względem stylistyki - głównie "action score" i "suspense". Jedynie trzy utwory posiadają wydźwięk liryczny i to właśnie one są najjaśniejszymi punktami ścieżki, a tych w kompozycji Beltramiego jest jak na lekarstwo. Po raz pierwszy, w utworze trzecim następuje prześliczne rozwinięcie głównego wątku wspomaganego przez chór. Następnie trochę klimatycznych smyczków w utworze siódmym, ale na powrót prawdziwej liryki trzeba czekać aż do ostatniego utworu, gdzie podobnie jak w trzecim, temat przewodni w końcu się rozwija i nabiera rumieńców.

Konkludując, "Ja, robot" jest typowym przykładem przerostu formy nad treścią. Formy, której plusami jest rozpisana z dużym rozmachem aranżacja i bardzo dobre brzmienie całości, w której niebagatelne znaczenie mają także (jak zwykle u Beltramiego) dźwięki syntetyczne. Plusem jest też bardzo sugestywnie zbudowany klimat futurystycznej wizji przedstawionej w filmie. I na tym koniec zalet soundtracku do "Ja robot". Problem w tym, że na płycie niewiele jest fragmentów, na których chciałoby się dłużej zawiesić ucho. Usatysfakcjonowani będą raczej tylko fanatyczni zwolennicy nurtu akcji i oni mogą do mojej oceny dopisać jeszcze jedną gwiazdkę. Ci zaś, którzy szukają subtelnych melodii i wielkich uniesień, lub nieco bardziej wyrafinowanej muzyki akcji powinni poszukać gdzie indziej. ^*action score

Tweet