Room 222 / Ace Eli and Rodger of the Skies

Rok 1973 był najbardziej płodnym okresem w twórczości Jerry`ego Goldsmitha, uwzględniając całe dziesięciolecie. Maestro skomponował wtedy muzykę aż do 10 filmów kinowych i telewizyjnych. W kolejności chronologicznej były to: temat przewodni do serialu kryminalnego Barnaby Jones, kryminał Shamus, kolejny kryminał, tym razem telewizyjny Hawkins on Murder, dramat TV The Red Pony, następny dramat kryminalny dla potrzeb TV The Police Story, będący przedmiotem recenzji dramat familijny Ace Eli and Rodger of the Skies, western One Little Indian, kryminał mafijny The Don is Dead, klasyczny już dramat Papillon i kryminał TV Indict and Convict, który miał premierę w roku następnym. Ten rok nie był jednak płodny, jeżeli chodzi o oficjalne wydania muzyki kompozytora: na dobrą sprawę ?światło dzienne? ujrzały tylko takie tytuły jak: Hawkins on Murder, The Police Story, Papillon i od czerwca 2001 roku tytułowy Ace Eli and Rodger of the Skies. Soundtrack ukazał się w limitowanej edycji 3000 sztuk nakładem Film ^*Score Monthly. Producent płyty Lukas Kendall umieścił na krążku także mini-suitę z serialu TV Room 222 z 1969 roku.

Muzyka kompozytora do obu produkcji prezentowała specyficzny wycinek w twórczości Maestro. To typowa dla schyłku lat 60-tych i początku nowej dekady ilustracja, a raczej ilustracje, obracające się w klimatach amerykańskiej młodzieży z charakterystyczną niejednokrotnie domieszką muzyki popowej. Cechą rzucającą się w oczy jest fakt, że Jerry Goldsmith skomponował obie partytury przy pomocy ograniczonych środków orkiestrowych - w czasie sesji nagraniowej do Room 222 w dniu 5 grudnia 1968 roku i 7 sierpnia 1969 r. (dwa epizody) w użyciu była zaledwie 20-osobowa orkiestra: trąbka, flet, dwie perkusje, fortepian, dwie gitary, dziewięć skrzypiec, cztery wiolonczele i jeden kontrabas. Podobnie było na planie Ace Eli and Rodger of the Skies: w kolejnych sesjach kompozytor dyrygował 33 do 43-osobową orkiestrą. Rozmiar bardzo skromny, biorąc pod uwagę, że dzisiejsze partytury hollywoodzkie nagrywane się przez ponad 100-osobowe orkiestry symfoniczne. Jerry Goldsmith nie potrzebował jednak tak dużych środków wyrazu, by wyrazić wszystkie emocje i właściwie zilustrować najważniejsze aspekty obu filmów. To dodatkowo podkreślało skalę jego talentu i uniwersalność w muzycznym przekazie.

Album inaugurowała 12-minutowa suita z serialu TV Room 222. Film zadebiutował na małym ekranie 17 września 1969 roku. Był regularnie wyświetlany do 11 stycznia 1974 roku. Do tego czasu powstało aż 112 odcinków w okresie 5 sezonów. Akcja serialu toczyła się w szkole średniej w Los Angeles, z tytułową klasą nr 222 w głównej roli. Reżyser Gene Reynolds i twórca serii James L. Brooks, postanowili zatrudnić do napisania tematu głównego 40-letniego wtedy kompozytora - Jerry`ego Goldsmitha, mającego już na swoim koncie cztery nominacje do Oskara: Freud (1962), A Patch of Blue (1965), The Sand Pebbles (1966) i Planet of the Apes (1968). Melodię tę, pełną rytmicznej perkusji i gitarowego akompaniamentu, wypełniał wyraźny temat na flet i trąbkę, który doskonale oddawał rozpoczynające serial ujęcie tytułowej szkoły, budzącej się do życia i głównych bohaterów. Równocześnie kompozytor został zobligowany umową do zilustrowania dwóch odcinków: pilotażowego The Problem is Richie i drugiego, gdy okazało się, że pilot uzyskał akceptację stacji telewizyjnej ABC: Flu. Całość materiału Goldsmitha do Room 222 została umieszczona na płycie: trzy wariacje tematyczne, różniące się długością i tempem oraz dwie mini-ilustracje (po 3 i 4 minuty każda) do obu odcinków z nieodzowną wizytówką tematyczną. Goldsmith stworzył do Room 222 jeden ze swoich najbardziej rozpoznawalnych tematów wiodących dla telewizji. Równocześnie stał się on podstawowym elementem wszystkich późniejszych suit kompozytora z seriali telewizyjnych.

Główną jednak częścią albumu była 39-minutowa partytura do dramatu familijnego Johna Hermana (plus 20-minutowe dodatki) Ace Eli and Rodger of the Skies, którego premiera odbyła się 1 kwietnia 1973 roku. To historia niezwykłego lotu ojca i syna na pokładzie dwupłatowca z okresu I wojny światowej dookoła Stanów Zjednoczonych w 1920 roku. Współautorem scenariusza był sam Steven Spielberg. Jerry Goldsmith nie powielił tutaj stylistyki typowej dla klasycznego już dramatu ?powietrznego? jakim był The Blue Max z 1966 roku. Początek lat 70-tych był w dużej mierze zdominowany bardziej modernistycznym, sięgającym korzeni w muzyce pop, podejściem do muzyki filmowej. Swoistym punktem zwrotnym była ilustracja Isaaca Hades`a do filmu Gordona Parksa z 1971 roku pt. Shaft z Richardem Roundtree`m. Od tego pory spore grono kompozytorów filmowych zaczęło być zatrudnianych na potrzeby telewizji. Jerry Goldsmith jest tutaj świetnym przykładem - na 10 tytułów, do których napisał muzykę, połowa powstała dla potrzeb małego ekranu.

Sam film otwierała i zamykała niezwykle urocza piosenka Who`s for Complainin`, autorstwa i w wykonaniu Jima Grady`ego. Jerry Goldsmith napisał jednak własną melodię przewodnią, stylizując się na The Flim Flam Man z 1967 roku, a nawet temat główny z Room 222. Resztę stanowił materiał, którego elementy można usłyszeć w takich produkcjach jak: Stagecoach (1966), Wild Rovers (1971) i The Other (1972). Kompozytor nagrał podstawową część muzyki w dniach 1-5 maja 1972 roku. Dziewięć miesięcy później powrócił, aby dograć dodatkową muzykę, po tym jak film został przemontowały raz jeszcze. Było to 23 lutego 1973 r. Decyzją producentów nadworny orkiestrator kompozytora Alexander Courage, zaadaptował do ilustracyjnej części muzyki tytułową piosenkę Jima Grady`ego. Ostania sesja nagraniowa odbyła się 6 marca 1973 roku.

Główny temat, zwany familijnym to niezwykle ciepła i optymistyczna melodia w stylu amerykańskiej rodziny. Orkiestracja prezentowała typowy dla kompozytora tego okresu zestaw środków: trąbka, flet, fortepian i gitara oraz oczywiście ^*sekcja smyczkowa. Zanim producenci postanowili użyć piosenki Jima Grady`ego, temat ten otwierał i zamykał całość ilustracji. On też stał się wizytówką partytury. Głównym czynnikiem decydującym o jego roli nie była siła orkiestry, ani triumfalny ton, lecz emocjonalny, rodzinny charakter tematu, który dobrze oddawał ducha filmowej narracji. Oczywiście, Jerry nie byłby sobą, gdyby ograniczył się tylko do niego - na potrzeby scen akcji, został stworzony osobny ozdobnik tematyczny. Kompozytor nie napisał go od postaw - przearanżował temat główny, dodając więcej sekcji dętych i podkręcając rytmikę, wzorując się na stylistyce westernowej. Mimo ograniczonej bazy tematycznej Jerry Goldsmith, Arthur Morton i Alexander Courage stworzyli rozbudowaną instrumentalnie i klimatycznie partyturę, w której przy pomocy różnych orkiestracji, choćby saksofonu, marimby, elektrycznego basu lub urządzenia imitującego wiatr, osiągnięty został efekt płynności ilustracji - od dramatu, przez komedię, lirykę i przygodę; orkiestra zaś w zależności od konkretnej sceny grała wzorem klasycznym, muzyki popowej z lat 70-tych lub jazzu. Goldsmith bardzo często posługiwał się solowymi motywami granymi przez różne instrumenty, nie ograniczając się tylko do użycia całej, niedużej przecież, orkiestry. Obok materiału podstawowego, album zawierał także część bonusową, którą uzupełniały alternatywne kompozycje, adaptowane także przez Alexandra Courage`a, demo tematu głównego, utwory uszkodzone, ale nagrane w układzie stereo oraz tytułowa piosenka Who`s for Complainin`, w tym wersja zaaranżowana instrumentalnie.

Room 222 / Ace Eli and Rodger of the Skies nie będzie z pewnością nigdy zaliczone w poczet klasycznych partytur kompozytora. Wyjątek może stanowić jedynie temat serialowy Room 222. Nie ma jednak co ukrywać, że soundtrack ten dostarcza ponad 70 minut miłej dla ucha, niewymagającej i optymistycznej muzyki, pełnej typowego dla lat 70-tych klimatu i uroku. Nie ukrywam jednak, że w dużej mierze w album ten prawdopodobnie zaopatrzą się wierni fani kompozytora - płyta ta będzie miłym dodatkiem do domowych kolekcji made In Jerry Goldsmith. Każdy kto zakochał się bez pamięci w monumentalnych i bombastycznych partyturach kompozytora pokroju First Knight, Air Force One lub The Mummy, nie odnajdzie się zbytnio w zaprezentowanym tutaj świecie emocji, radości, smutku, rodzinnego ciepła, młodzieżowych problemów oraz przesyconego popem i jazzem brzmienia skromnej orkiestry z dużą ilością solowych popisów instrumentalnych. Ta płyta nastroi optymistycznie słuchacza, ale nie podniesie mu poziomu adrenaliny. ^*aria

Tweet

Zobacz także:

Papillon