Golden Needles

Po oszałamiającym sukcesie komercyjnym Wejścia smoka (1973) duet producencko-reżyserski Fred Weintraub-Robert Clouse postanowił ?kuć żelazo póki gorące?. W 1974 r. w odstępie kilku miesięcy panowie uraczyli kinomanów kolejnymi dwoma filmami reprezentującymi nurt kina sztuk walki: Black Belt Jones i Golden Needles. Obie produkcje spotkały się z chłodnym przyjęciem krytyki i publiczności, obie rychło popadły w zapomnienie. Drugi z filmów, oglądany bez większych nadziei na dobre kino, okazał się być całkiem przyzwoitą produkcją z ciekawą historią, solidną obsadą i przykuwającą uwagę ilustracją muzyczną. W Golden Needles, twórcy w roli głównej usadowili prastary chiński artefakt - złotą figurkę z wetkniętymi weń siedmioma igłami do akupunktury (złote igły ekstazy) ? igły te użyte we właściwych miejscach ciała i we właściwej kolejności miały dawać człowiekowi seksualny wigor i młodość. Ze względu na swe właściwości, wiek oraz ogromną wartość artefakt staje się w filmie obiektem pożądania kilku grup. Co w Golden Needles rozczarowuje? To na co z pewnością najbardziej liczyła w dniu premiery widownia, czyli sceny walk. Zabrakło też magnetyzującej postaci pierwszoplanowej ? Joe Don Baker w roli Dana, poczciwego poszukiwacza przygód budzi sympatię widza, ale tylko tyle.

Golden Needles było dla kompozytora Lalo Schifrina drugim spotkaniem z duetem Weintraub-Clouse i niemal błyskawicznym powrotem do kina sztuk walki. Argentyńczyk złamał zasadę, jaką kierował się w tamtych czasach przy doborze projektów filmowych ? każdy kolejny projekt miał zupełnie różnić się od poprzednich, miał umożliwiać kompozytorowi spróbowanie czegoś z innej beczki. Decydował się on wrócić do danego gatunku, po pewnym czasie, gdy poszukiwania twórcze przyniosły efekt i mógł on zaproponować nowe pomysły. Niewiele czasu upłynęło od premiery Wejścia smoka i Lalo Schifrin nie zdołał w Golden Needles zaproponować zupełnie nowego modelu ilustracji kina kopanego. Zresztą sam film nie pobudził zbytnio kreatywności kompozytora. Pierwszoplanową pozytywną postacią w Golden Needles jest Dan ? emerytowany amerykański detektyw rezydujący w Hong Kongu i rozprawiający się ze swymi przeciwnikami za pomocą pięści i kopniaków, stąd też argentyński artysta wykonał ?recycling? na szeroką skalę - zdecydował się, tak jak w ilustracji Wejścia smoka, na wykorzystanie jazzu, funku, orkiestry symfonicznej, analogowego syntezatora, egzotycznych instrumentów i skali pentatonicznej, dopełniając to rozmaitymi elementami wziętymi z własnych ilustracji współczesnego kina policyjnego (m.in. bębny tabla, vibraslap, Fender Rhodes). Rozwiązania z tych dwóch modeli ilustracji wielokrotnie przenikają się na przestrzeni score`u, każdorazowo z udanym efektem. Na tym jednak na szczęście się nie kończy, o czym dalej.

Baza tematyczna ilustracji Golden Needles jest, jak to bardzo często u Argentyńczyka bywało, skromna (temat główny, temat miłosny), a same tematy przynoszą uczucie lekkiego rozczarowania. Lalo Schifrin potrafił w latach 60-tych i 70-tych seryjnie pisać wprawiające w zachwyt tematy ? tutaj jednak niestety zabrakło mu inspiracji do napisania melodii na miarę tych z Mannixa czy Foxa. Trzeba jednakowoż przyznać, że Schifrin przetwarza powyższe tematy w godny uznania sposób. Każda wariacja w ilustracji dramatycznej ma inny wydźwięk, inny kostium i każda wzbogaca koloryt pracy oraz zostaje w pamięci. Pierwszy z tematów, niosący echa melodii z Bullitta i Wejścia smoka został napisany nie tyle dla samego artefaktu, co dla intrygi z nim związanej. Raz ma on przygodowy, przebojowy charakter (jazz-funkowo-orkiestrowo-orientalne Main Title), innym razem złowieszczy i tajemniczy (gitara wah-wah dublowana przez strunowe cymbały, harfa i flet z pogłosem, ?zachrypłe? puzony w Heavies Approach), chwilę później lekko figlarny (flecik i bębny tabla w Harbor Sequence). Mocniej eksploatowany przez kompozytora jest nostalgiczny temat miłosny (napisany dla Dana oraz tajemniczej Felicity), przypominający napisany przezeń rok wcześniej temat główny z dramatu Harry in Your Pocket. W pierwszej połowie swojego dzieła Schifrin bombarduje odbiorcę całym blokiem wariacji na ten temat, parokrotnie mieszających brzmienia ze wspomnianych akapit wyżej modeli ilustracji. Dodaje też w kilku miejscach saksofon altowy i jednorazowo, w utworze kończącym film ? trąbkę. Dzięki tym zabiegom, jego muzyka skręca na parę chwil, w klimaty noir. Zupełnie nie po schifrinowsku wybrzmiewają wariacje na temat miłosny w źródłowych, salonowych, quasi-westernowych Love Theme i Golden Needles of Love, gdzie melodię prowadzi pianino. To samo można powiedzieć o mini-motywie napisanym dla Wintersa - filmowego czarnego charakteru. Ponieważ był on kolekcjonerem sztuki, stąd jego muzyczną sygnaturą stała się pozytywkowa melodia zaaranżowana na klawikord.

Żaden z tematów nie jest przez kompozytora wykorzystywany w muzyce akcji (pierwszy temat jedynie antycypuje filmowe eskalacje przemocy). Action-score ma zarówno postać ciągu sekwencji, różniących się tempem, instrumentacjami i skalą aparatu wykonawczego, bądź też nacierającej mocno na słuchacza ściany dźwięku (vide Flames z nieco wybijającym się piskliwie brzmiącym analogowym syntezatorem) czy też wreszcie dynamicznych sekwencji o dobrej motoryce, z regularnymi erupcjami dźwięków (Health Club Fight). Z jednej strony jest efektywny, przystępny i pozbawiony zaburzeń formalnych, z drugiej nie wywołuje wielkiej ekscytacji. Podobnie muzyka suspense (Acupuncture #1 i #2) ? będąca porcją rzetelnego i miłego dla ucha rzemiosła. Jest jednakże w action-score moment, w którym chłodny profesjonalista puszcza oko do widzów i słuchaczy ? w Snakes Lalo Schifrin dostrzega w uciekającym z poważnej opresji Danie hinduskiego zaklinacza kobr, dając to do zrozumienia transowymi rytmami bębnów tabla i brzdąkającym sitarem.

Ilustracja muzyczna Golden Needles nie została nigdy wydana na płycie winylowej. Do momentu opublikowania kompletnego score`u na CD przez francuską wytwórnię Music Box Records, jedynym albumem, który miał zawierać muzykę ze wspomnianego obrazu była kompilacja Jazz Goes To Hollywood wypuszczona w 2000 r. przez wytwórnię Lalo Schifrina ? Aleph Records. Jak się jednak okazuje, obecny na tej płycie utwór The Race Is On nie ma nic wspólnego ze <sup>*</sup>scorem z filmu. Lalo Schifrin tą kompozycją chyba postanowił dać swym fanom do zrozumienia, iż jest głęboko niezadowolony z muzyki, którą napisał do Golden Needles i niezadowolenie to długo w nim tkwi. Jeśli tak faktycznie jest, trudno się Argentyńczykowi dziwić, znając jego dyskografię. Golden Needles to jedna z najbardziej wtórnych ilustracji jakie stworzył w latach 70-tych, w której ani na moment nie wspiął się on na szczyty swego talentu. Pierwsze wrażenie z kontaktu z nią nie jest najlepsze, ale należy ona do ilustracji, które zyskują przy kolejnych przesłuchaniach. Mimo deficytu świeżych pomysłów i braku w filmie mocno inspirującej kompozytora persony na miarę nieodżałowanego Bruce`a Lee, Lalo Schifrin napisał dość równą, porządną technicznie pracę, budzącą respekt ilością rozsianych na jej przestrzeni intrygujących detali i mnogością uzyskanych barw. Rekomendowane. ^*aria ^*skala ^*score

Tweet

Zobacz także:

Wielka rozróba (The Big Brawl)

Wejście smoka (Enter The Dragon)