Okręt (Das Boot)

Znakomity, nominowany do Oscara, "Das Boot" z roku 1981 był sukcesem, który wywindował reżysera Wolfganga Petersena, jak i odtwarzającego główną rolę Jürgena Prochnowa, do Hollywood. Film przedstawia bezsilność zwykłych żołnierzy (tu marynarzy na okręcie podwodnym) wobec przytłaczającej ich wojny. Wojny będącej nudnym, ciągnącym się oczekiwaniem, przerywanym przemocą i śmiercią. Klaustrofobiczna i poruszająca wizja podwodnej walki na stałe weszła do kanonu światowego kina.

Przygotowaniem muzyki do "Das Boot" zajął się Klaus Doldinger, będący już wówczas stosunkowo doświadczonym kompozytorem. Dziś znany jest przede wszystkim za: właśnie "Das Boot" oraz "Niekończącą się Opowieść".

Centralnym punktem muzyki Doldingera jest temat przewodni. Znakomita nostalgiczna melodia wykonywana na syntezatorach lub smyczkach, znana chyba każdemu. Często można było ją usłyszeć w radio i w rozmaitych remixach. W "klasycznej" aranżacji jest obecna już od pierwszego utworu. Ale znakomicie prezentuje się także w utworze "Erinnerung" - tu kameralnie, wykonywana przez gitarę akustyczną w towarzystwie smyczków jeszcze bardziej porusza swoim nostalgicznym klimatem. Drugim tematem równie często przewijającym się na tej płycie jest motyw akcji. Umiarkowane tempo, sekcja dęta na pierwszym planie, nieco elektroniki i przygodowy klimat, który wnosi powiew otuchy i energii. Po raz pierwszy motyw ten pojawia się w "U 96". Oba tematy zostają niejako połączone w "Heimkehr" czy "Rückzug" - które ze względu na pogodną atmosferę należą do najłatwiej przyswajalnych utworów albumu.

Poza nimi płyta oferuje wspomnianą nostalgię, ale przede wszystkim suspens ilustrujący długie chwile bezsilnego wyczekiwania. To właśnie odnajdujemy w "Angriff" (z wplecionym ostrym i złowrogim dźwiękiem sonaru - swoją drogą na płycie można go usłyszeć dość często), "Bedrohung", "Warten", "Absinken", "Auf Grund" czy "Eingeschlossen". Nie są to utwory, do których chce się wracać.

Doldinger wykreował w "Das Boot" ciekawe brzmienie. Pomijając użycie elektroniki, uwagę zwraca głęboki pogłos na orkiestrze - brzmienie to kojarzy mi się z japońską muzyką filmową. Tamtejsi twórcy często nagrywają orkiestrę w ten właśnie sposób.

Opisywane tu wydanie WEA Records, pomimo znakomitego dźwięku, ma pewien znaczący minus. Aż 30 minut materiału to muzyka źródłowa (jak wojskowy marsz "Muss i denn", piosenka "Mon Gars" czy żywy jazzowy kawałek "Schwarze Augen") oraz utwory z dialogami i ścieżką dźwiękową filmu. O ile muzyki, którą określiłem jako źródłową, da się posłuchać, to utwory z dialogami są moim zdaniem całkowicie zbędne - tym bardziej, że dublują kompozycje z pierwszej części albumu.

"Das Boot" to kompozycja przeciętna ze względu na jej silną ilustracyjność i co za tym idzie sporą ilość muzyki suspensowej oraz underscore`u. Jej głównym celem było wspomóc klaustrofobiczny klimat filmu i niewątpliwie cel ten został osiągnięty wzorowo. Poza filmem staje się ona ciężka, przytłaczająca i monotematyczna - morskie głębiny nie są miejscem gościnnym. Po muzykę Doldingera warto sięgnąć z sentymentu dla filmu oraz dla samego tematu przewodniego. Nie jest to jednak płyta, do której powraca się często i z wielką przyjemnością.

Tweet

Zobacz także:

U-571 - promo

Polowanie na Czerwony Październik (The Hunt For Red October)

Niekończąca się opowieść (The Neverending Story)