Babel

Święcący triumfy Babel Alejandro Gonzaleza Inarritu składa się z trzech dramatycznych historii, dziejących się w Maroku, Japonii i na granicy amerykańsko-meksykańskiej. Na początku sprawiają one wrażenie zupełnie ze sobą nie związanych, choć mimo to wszystkie jednakowo mocno poruszają. Z biegiem akcji płynnie zespalają się jednak w logiczną całość, klarując niebanalne przesłanie, że językiem całego świata są nie słowa, lecz uczucia. Babel zrobił na mnie spore wrażenie, na co niemały wpływ miała interesująca forma, wiarygodne ukazanie trzech odmiennych kultur oraz sugestywna gra, zarówno hollywoodzkich gwiazd (Cate Blanchett, Brad Pitt), jak i mniej znanych aktorów (nominowane do Oscara Adriana Barraza i Rinko Kikuchi). Film ma poza tym intrygujący klimat, wykreowany przez odpowiednie zdjęcia a także muzykę.

Choć Gustavo Santaolalla na napisach figuruje jako jedyny autor oprawy dźwiękowej Babelu i wyróżniany jest za nią w niemal wszystkich tegorocznych nominacjach do prestiżowych nagród filmowych (z Oscarem na czele), należy powiedzieć, że skomponował on zaledwie kilkanaście minut oryginalnego score`u. Podobna sytuacja miała miejsce rok temu, kiedy ten argentyński kompozytor zbierał laury za trzynasto-minutową, bardzo skromną partyturę do Tajemnicy Brokeback Mountain. O ile jednak jego muzyka w filmie Anga Lee nie odgrywała wielkiej roli - ilustrowała tylko malownicze ujęcia gór i wcale nie wpływała znacząco na emocje - to w Babelu pełni już istotniejszą funkcję. Potęguje jego warstwę emocjonalną i, jak już powiedziałem, buduje klimat a także nastroje: niepewności, smutku, rozczarowania. Kompozytorowi udało się to wszystko wykreować ascetycznymi, jednostajnymi motywami gitary akustycznej, brzmiącej niezwykle naturalnie - słychać zaangażowanie wykonawcy, jego silny kontakt z dźwiękiem. Utwory Santaolalli są bardzo jednostajne, mało melodyjne i monotonne, ale - owszem - doskonale spisują się w połączeniu z obrazem. Dziwi jednak, że krytycy i jurorzy konkursów nie zauważyli jak mało zostało w nie włożone pracy. Sprawiają wrażenie jakby powstały na zasadzie improwizacji utalentowanego gitarzysty, który usiadł przed ekranem i na poczekaniu wygrał coś do dramatycznych historii Inarritu. A ponieważ jest zdolny i inteligentny, jego dźwięki nie tylko wpasowały się w obraz, ale również go wzbogaciły.

Kuriozum stanowi jednak to, że najmocniej oddziałujący utwór Santaolalli - Iguazu - nie został specjalnie skomponowany do Babelu. Pochodzi bowiem z filmu Informator. Dramatyczne, przepełnione żalem szybkie ^*figuracje gitary robią ogromne wrażenie w scenie startu helikoptera, ale nie powinno się tego brać pod uwagę w ocenie całej pracy Argentyńczyka. Na dodatek należy zaznaczyć, że wszystkie sceny rozgrywane w Japonii zostały zilustrowane klimatyczną muzyką Ryuichi Sakamoto. Poruszające współbrzmienia fortepianu i pulsujące ^*smyczki w gęstej otoczce ciepłej elektroniki pięknie uzupełniają dramatyczną sytuację jednej z bohaterek. Utwory japońskiego artysty przywodzą na myśl ścieżkę dźwiękową z Między słowami. Przykładem: Bibo no Aozora/Endless Fight/Babel i Only Love Can Conquer Hate. I właśnie ze względu na niewielki wkład Santaollali w zilustrowanie filmu Inarritu, wyróżnienie go nominacjami do Oscara, Złotego Globu i BAFTA uważam za bezsensowne.

Muzyka z Babelu została wydana na dwu-płytowym albumie, wyprodukowanym przez samego reżysera. Oczywiste jest, że nie został on wypełniony jedynie mało pokaźnym ^*scorem Argentyńczyka i kilkoma utworami Sakamoto. Złożyły się na niego także utwory reprezentujące różne kultury. Usłyszymy zatem mocny rock, hiszpańską lirykę, hip-hop, pop, muzykę klubową, etnikę. Wielka różnorodność, trzeba przyznać, ale jak się tego wszystkiego słucha? W całości, wszystkich kawałków po kolei - moim zdaniem słabo. Takie skakanie z jednego gatunku na drugi (zgoła odmienny) jest irytujące i męczące. Jednak poszczególne utwory mogą okazać się atrakcyjne, a które - to zależy od preferencji słuchacza. Myślę, że w tym bogactwie każdy znajdzie coś dla siebie.

Moja ocena, zarówno muzyki w filmie, jak i na płycie, dotyczy wszystkich utworów, a nie tylko score`u Santaolalli. Słuchaczom, którzy nie widzieli filmu Inarritu, szczególnie radzę rozważyć zakup albumu. Można się rozczarować.

Tweet

Zobacz także:

Tajemnica Brokeback Mountain (Brokeback Mountain)