Wspaniały świat (Cool World)

W cztery lata po dużym sukcesie pionierskiego filmu Kto wrobił królika Rogera, stworzonego przez Roberta Zemeckisa, w Hollywood powstał kolejny obraz łączący żywych aktorów z postaciami animowanymi, pt. Wspaniały świat. Jego reżyserem był Ralph Bakshi, jeden z ważniejszych twórców kina animowanego minionego stulecia. Spod jego ręki wyszedł m.in. Kot Fritz, American Pop i animowana wersja Władcy Pierścieni. Wspaniały świat jest historią gangstera-rysownika odbywającego karę więzienia, który na kartkach komiksu tworzy tytułowy wspaniały świat, pełen dziwacznych i barwnych postaci. Ku zdziwieniu rysownika okazuje się, że ten świat naprawdę istnieje, a wkrótce zostanie on do niego wciągnięty. We Wspaniałym świecie pojawia się plejada świetnych aktorów: Gabriel Byrne, Brad Pitt oraz Kim Basinger, grająca seksbombę z komiksu Holli Would, która ożywa w prawdziwym świecie.

Stworzeniem oprawy muzycznej zajął się Mark Isham, przeżywający prawdopodobnie najlepszy rok swojej kariery. W tymże roku stworzył muzykę do dramatu Roberta Redforda Rzeka życia, za którą był jedyny raz w życiu nominowany do Oskara. Skomponował także świetne ścieżki dźwiękowe do innych dramatów: Myszy i ludzie oraz Reporter. Wypełniony komizmem, seksem i akcją Wspaniały świat był pewną odmianą dla kompozytora, który przez dekadę zajmował się tworzeniem muzyki głównie o poważniejszym wyrazie. W tej wysoko-budżetowej produkcji Isham miał okazję po raz kolejny sprawdzić się w gatunkach muzycznych, w jakich terminował przez wiele lat, osiągając status cenionego mistrza. Kilka lat wcześniej Alan Silvestri ilustrując osadzonego w podobnych realiach Kto wrobił królika Rogera sięgnął po symfoniczny ?mickey-mousing?, uzupełniając go swingiem i komicznymi piosenkami. Teoretycznie podejście Ishama do tematu jest podobne, bo również i on zdecydował się zastosować jazz i ?mickey-mousing?, ale gdy w całości przesłuchamy jego świetną ilustrację, to okazuje się ona być znacznie bogatsza w ciekawe pomysły i o klasę przewyższająca ^*score Silvestri`ego.

Przysłuchując się pierwszym utworom z albumu wydaje nam się, że w zasadzie pomysł Ishama na ilustrację był prosty. Dla świata rzeczywistego stworzył jazzową otoczkę, wspaniały świat animowanych postaci otrzymał zwariowaną symfoniczną ilustracją, zawierającą ?mickey-mousing?, dodatkowo klubik, w którym Miss Holli Would objawia swoje wdzięki i talenty wokalne wypełnia futurystyczna, elektroniczna muzyka. Lecz potem Isham dokonuje totalnego pomieszania stylów, w pewien sposób zacierając granice między światem rzeczywistym i bajkowym. Dwie pierwsze kompozycje oraz utwór Nails to wybuchowy big-bandowy jazz z zadziornymi, krwistymi solówkami saksofonu i trąbek. Do scenerii filmu pasuje jak ulał, wszak big-bandy wywołują skojarzenia zarówno z gangsterskimi klubami lat 40-tych, jak i Las Vegas, gdzie ulokowany jest film. Wierność pewnej konwencji Isham przejawia również w następnej kompozycji. Tutaj usłyszymy po raz pierwszy temat miłosny filmu - wysmakowaną, saksofonowo-smyczkową melodię przepełnioną zarówno seksem, jak i tęsknotą. To temat niemal żywcem wzięty z Żaru ciała albo Żegnaj laleczko. W The Slash Club, I`m No Dream, Miss Holli Would i A Pen Job! Mark Isham pokazuje swoje kolejne muzyczne oblicze - twórcy syntetycznej, nowoczesnej muzyki. Choć tym razem nie jest to dokładnie taki Isham, z jakim można się było spotkać we wcześniejszych ilustracjach, jak The Beast Of War czy Trouble in Mind. Dla muzycznego klubiku ze wspaniałego świata i postaci Holli Would, Isham zmajstrował taneczną, elektroniczną muzykę z mocnym perkusyjnym <sup>*</sup>beatem, trochę wzorowaną na twórczości popularnego na przełomie lat 90-tych zespołu Enigma. Tworzy tu klimat pewnej niesamowitości za pomocą smyczków i ciekawie wykorzystanych syntezatorów (I`m No Dream) a przede wszystkim nastrój erotyki za pomocą improwizującego saksofonu i przeciągłych, kobiecych pojękiwań. Do tych elementów ku mojemu wielkiemu zdziwieniu dodał zwalające z nóg zsamplowane odgłosy ryczenia barana (!).

Począwszy od A Cool New World, w kompozycjach Ishama pojawia się kolejny składnik ilustracji Wspaniałego świata, czyli symfoniczny ?mickey-mousing?. Choć nie jestem miłośnikiem takiej stylistyki, a wręcz jej wrogiem, to przyznam, że komizm spod ręki Marka Ishama okazał się całkiem znośny, a poza tym nie jest go tu zbyt wiele. Tak jak wspomniałem, pod koniec score`u Amerykanin w dynamiczny sposób zaczyna mieszać ze sobą najrozmaitsze elementy swojej ilustracji, utrzymując je w tonacji pół żartem-pół serio. Elegancki swing miesza z jajcarskim ?mickey-mousingiem?, śmiertelnie poważną symfoniczną muzyką dramatyczną i przyjemną dla ucha elektroniką. Bawi się nawet słynnym Rajdem Walkirii Wagnera, zatapiając tę część opery w kakofonii dźwięków. Popisem niemałych umiejętności Amerykanina w każdym z tych elementów ilustracji jest ekscytujący i finezyjny zarazem The Spike of Power pełen znakomitej muzyki akcji i efektownych, jazzowych wstawek.

Wspaniały świat to nieco już zapomniana perełka w dyskografii Marka Ishama. Wkroczył on po raz kolejny w znane sobie terytoria, ale jego muzyka nie trąci rutyną i znudzeniem, za to słychać jak wielką radość sprawiło mu napisanie muzyki do tego filmu. Co najważniejsze, ową radością zaraził swoich słuchaczy. Choć Wspaniały świat jest niemal godzinną ilustracja, to czas przy niej spędzony przelatuje bardzo szybko. Jest szalenie atrakcyjna i najeżona wieloma muzycznymi atrakcjami - aż chciałoby się, żeby Isham pozostał w tym kolorowym muzycznym świecie na dłużej. Naprawdę rzadko spotyka się Marka Ishama tak spontanicznego, zainspirowanego i wyrafinowanego. Polecam.

Tweet

Zobacz także:

Kto wrobił królika Rogera? (Who Framed Roger Rabbit?)

Cooler (The Cooler)

Reporter (The Public Eye)