Batman

Marsz, który otwiera Batmana Tima Burtona to obok tematu z Gwiezdnych wojen, jeden z najbardziej znanych marszy nie tyle w historii kina, co historii muzyki. Nie często się bowiem zdarza, aby motyw z muzyki filmowej tak wyraźnie utrwalił się w pamięci widzów i nie tylko.

Trudno pisać recenzję płyty prawie 15 lat po jej premierze, jakkolwiek w przypadku Batmana czas pokazał, że nie jest to muzyka, która uległa zapomnieniu. W przypadku muzyki filmowej jest to chyba jedyne obiektywne kryterium oceny. Muzyka z Batmana na pewno się nie zestarzała, zapewne dlatego, iż jej autor wniósł nieco świeżych pomysłów, dotąd raczej obcych holywoodzkim muzykom.
Przede wszystkim Elfman sięgnął do neoromantycznej tradycji rezygnując jednak z nadętego patosu, tak zgubnego dla np. Johna Williamsa. Oprawa muzyczna filmu Burtona obfituje w muzyczny żart, który nadaje jej rzadko spotykanej lekkości. Oczywistym jest jednak, że opisując muzycznie film za 50 milionów dolarów, nie można zrezygnować z wielkiej orkiestracji. Tutaj Elfman także spisał się znakomicie wzbogacając wielkie partytury dyskretnymi dźwiękami elektronicznymi.

Album otwiera marsz. Co tu dużo pisać - to już historia kina. Pięć nut, które kojarzą niemal wszyscy. Kolejny utwór Roof Fight wprowadza wątki elektroniczne. I zaczyna się. Z niezwykłą ekspresją Elfman ilustruje strzelaninę w Axis Chemiclas (3) opierając melodię na rytmie, który narzucają fortepian, kontrabasy, wiolonczele i perkusja. Całość dopełniają trąbki i klarnety. Utwór bardzo przyjemny i pozbawiony nieprzyjemnych zgrzytów. Kompozycja Flowers (5) pokazuje talent Elfmana do komponowania lirycznych tematów, podanych jednak bardzo dynamicznie. Z jeszcze większym dynamizmem kompozytor ilustruje ucieczkę z muzeum (7). Tu swojego tematu doczekał się nawet Batmobile! Toż to prawdziwy fenomen! Elfman dwoi się i troi, by całość opisać. Zmienia tempa, wprowadza kilka tematów, z fantazją operuje sekcją dęciaków i perkusją. Temat Batomobilu jest kontynuowany w utworze Descent Into Mystery (10) - tutaj Elfman wprowadza także chór. Rytm oparty jest przede wszystkim na fortepianie, skrzypcach, klarnetach i fagotach. Wraz z zwiększaniem tempa dołączają kolejne instrumenty, by finalnie zabrzmiała cała orkiestra. To chyba jeden z najwspanialszych utworów w karierze Elfmana. Oddech złapać można przy The Bat Cave (11), Childhood Remembered (13) i Love Theme (14). Szczególnie ciekawym wydaje się być Jaskinia Nietoperza - tutaj kompozytor posługuje się wibrafonem, dzwonkami, harfą i fletami. Usłyszmy także saksofon. Brzmi niezwykle.

Finał filmu na płycie przekłada się na 7 ścieżek - od 15 do 21. Rozpoczyna dynamicznym marszem z popisowymi partiami trąbek. W Attack Of The Batwing (16) Elfman jak mało który kompozytor oddaje nastrój zamieszania, chaosu i paniki. Dodaje też temat tytułowy. Jednak prawdziwą gratką jest Up the Catherdral (17). Rozpoczyna krótkim motywem na trąbki, który to następnie powtarzają inne dęciaki. Kolejno włączają się organy i fortepian, a wkrótce perkusja i cała orkiestra. To bardzo nastrojowa muzyka, a przy tym pełna werwy. Zwieńczeniem jest wielki duet organy - orkiestra. Na deser walc. Nadzwyczaj udany.

Opowieść o Batmanie Elfman kończy wielkim powtórzeniem tytułowego motywu wzbogaconego o nowe dźwięki (20), który przechodzi w potężny marsz (21). Są zatem dzwony, talerze i werble. Nie ma takiego drugiego finału w historii kina. Nie ma takiego drugiego score`u - Elfman wykorzystał w możliwie najlepszy sposób tradycję europejskiej symfoniki. Od Brukcnera, przez Mahlera po Rachmanniva. Te wszystkie style pobrzmiewają na tej płycie, a jednak nie ma w niej tonu pretensjonalności. Do tej pory nikomu nie udało się z taką fantazją wykorzystać możliwości jakie daje orkiestra symfoniczna. Po prostu majstersztyk muzyki filmowej.


Pozostałe recenzje serii:

Powrót Batmana
Batman Forever
Batman Początek

Tweet