kompozytor, pianista
ur. 17 lipca 1932 Lwów, Polska
zm. 29 grudnia 2013 Katowice, Polska
Laureat licznych, polskich i międzynarodowych, nagród muzycznych. W 1991 roku Krzysztof Zanussi nakręcił o nim film telewizyjny pt. "Wojciech Kilar". Jest autorem muzyki do ponad 130 filmów.
Gry na fortepianie uczył się w PSSM w Rzeszowie. Jako pianista zadebiutował w 1947 roku na konkursie Młodych Talentów, wykonując własne "Dwie miniatury dziecięce". Był uczniem Państwowego Liceum Muzycznego w Krakowie. Szkołę średnią ukończył w 1950 r. w Katowicach, tam też rozpoczął studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. Jako stypendysta rządu francuskiego, kształcił się pod kierunkiem Nadii Boulanger w Paryżu. Początkowo pozostawał pod wpływem Igora Strawińskiego i Beli Bartoka oraz jazzu. W 1960 roku za "Odę Bela Bartok in memoriam" otrzymał nagrodę fundacji L. Boulanger w Bostonie. Do najważniejszych kompozycji Kilara należą: "Symfonia na smyczki", "Kościelec 1909, "Exodus", "Angelus" i "Orawa". Jego utwory wykonywane są przez najsłynniejsze orkiestry ?wiata, m.in. z Filadelfii, Cleveland i Nowego Jorku. Kompozycja "Krzesany" (1974) stała się tematem filmu Conrada Drzewieckiego z 1980 r.
Związki Kilara z filmem zaczynają się w 1958 r., kiedy napisał muzykę do "Narciarzy" N. Brzozowskiej. Współpracował z takimi reżyserami jak: Andrzej Wajda ("Ziemia obiecana" 1974, "Kronika wypadków miłosnych" 1985), Kazimierz Kutz ("Nikt nie woła" 1960, "Sól ziemi czarnej" 1969, "Perła w koronie" 1971, "Śmierć jak kromka chleba" 1994), Stanisław Różewicz ("Westerplatte" 1967, "Samotność we dwoje" 1968), Wojciech Has ("Lalka" 1968), Tadeusz Konwicki ("Salto" 1965), Marek Piwowski ("Rejs" 1970) Krzysztof Kieślowski ("Przypadek`" 1981). Album z muzyką do filmu "Pan Tadeusz" (1999) został uhonorowany "Platynową Płytą" za 20 tysięcy sprzedanych egzemplarzy. Począwszy od "Struktury kryształu" (1969) Wojciech Kilar jest autorem muzyki do niemal wszystkich filmów Krzysztofa Zanussiego.
W 1992 roku Francis Ford Coppola zaprosił go do napisania muzyki do "Draculi", za którą Kilar otrzymał nagroda Stowarzyszenia Kompozytorów Amerykańskich. Jest również autorem kompozycji do "Portretu damy" (1996) Jane Campion. Współpracuje z Romanem Polańskim. Skomponowane przez Kilara dźwięki usłyszeć można w filmach "Śmierć i dziewczyna" (1994) i "Dziewiąte wrota" (1999).
Mieszka w skromnej willi pod Katowicami, gdzie znajduje potrzebną do pracy ciszę. Stale współpracuje z realizatorką Beatą Jankowską-Burzyńską. W 1998 roku został członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. Rok później Uniwersytet Opolski przyznał mu tytuł doktora honoris causa.
W 2012 r. z okazji 80. rocznicy urodzin kompozytora jego twórczości poświęcono specjalny koncert w ramach 5. Festiwalu Muzyki Filmowej w Krakowie. Obecny na gali artysta został uhonorowany złotą płytą za kompilację wydaną kilka lat temu przez Polskie Radio w serii Wielcy Kompozytorzy Filmowi, a także otrzymał z rąk prezydenta Krakowa Jacka Majchrowskiego pamiątkowe klucze do miasta.
Wybrana filmografia :
1967 - Sami swoi
1968 - Lalka
1969 - Struktura kryształu
1970 - Życie rodzinne
1970 - Góry o zmierzchu
1970 - Rejs
1971 - Rola (Rolle, Die)
1972 - Iluminacja
1972 - Hipoteza
1974 - Bilans kwartalny
1974 - Ziemia obiecana
1975 - Miłosierdzie płatne z góry (Nachtdienst, Die)
1976 - Barwy ochronne
1976 - Smuga cienia
1977 - Dom kobiet (Haus der Frauen)
1977 - Lekcja anatomii (Anatomie Stunde)
1978 - Spirala
1979 - Drogi pośród nocy (Wege in der Nacht)
1980 - Kontrakt
1980 - Constans
1981 - Z dalekiego kraju (From a far country: Pope John Paul II)
1981 - Pokuszenie (Versuchung)
1981 - Przypadek
1982 - Imperatyw (Imperativ)
1983 - Sinobrody (Blaubart)
1984 - Rok spokojnego słońca
1985 - Paradygmat, czyli potęga zła (Paradigma)
1985 - Kronika wypadków miłosnych
1987 - Wygasłe czasy (Erloschene Zeiten)
1988 - Gdzieśkolwiek jest, jeśliś jest (Whenever you are)
1989 - Stan posiadania
1990 - Życie za życie. Maksymilian Kolbe
1990 - Długa rozmowa z ptakiem (Lange Gespräch mit dem Vogel, Das)
1990 - Korczak
1992 - Dotknięcie ręki (Silent Touch, The)
1992 - Bram Stoker's Dracula
1994 - Śmierć i dziewczyna (Death and the Maiden)
1995 - Cwał
1996 - Portret damy (Portrait of a Lady, The)
1997 - Brat naszego Boga (Our God`s Brother)
1999 - Tydzień z życia mężczyzny
1999 - Pan Tadeusz
1999 - Dziewiąte wrota (Ninth Gate, The)
2000 - Skarby ukryte
2000 - Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową
2001 - Pianista (Pianist, The)
2001 - Suplement
2002 - Zemsta
2005 - Persona non grata
2006 - Czarne słońce (Il sole nero)
2007 - We Own the Night
|