Avatar

Płytę dostarczyła firma:  Kup tę płytę w: iTunes za 12.99

Po dłuższej przerwie od pisania recenzji soundtracków przyszło mi zrecenzować, niejako w zastępstwie, długo oczekiwaną muzykę Jamesa Hornera z filmu Avatar Jamesa Camerona. Nie spodziewałem się, że tekst przysporzy mi trudności i z góry przepraszam za jego niski profesjonalizm. Na przeszkodzie stanęła mi niechęć do krytyki najnowszej kompozycji twórcy Titanica. Stanowi ona bowiem satysfakcjonujące dopełnienie dzieła tak nadzwyczajnego i przełomowego, że nie mam ochoty rozwodzić się na temat jej wad, obiektywnie łatwych do wskazania.

Przez pierwsze pół godziny seansu byłem na tyle oszołomiony wizualnym efektem trójwymiarowości i niesamowitej głębi ostrości, że - przyznam - muzyka mogłaby dla mnie wówczas nie istnieć. To oczywiście powierzchowne wrażenie - ilustracyjne utwory od początku do końca współtworzą epicką narrację opowieści. W bardzo klasyczny dla filmowych ilustracji sposób - poprzez melodyjne tematy orkiestry symfonicznej oraz pochody harmoniczne, charakterystyczne dla muzyki filmowej z lat 90., a mające swoje korzenie jeszcze w dwudziestowiecznych operach i baletach europejskich mistrzów. Ktoś powie - banał. Być może, ale czy w połączeniu z tak zapierającą dech w piersiach wizją planety Pandora, na której rozgrywa się akcja filmu ma to jakiekolwiek znaczenie?

Co więcej, utwory o oryginalniejszej budowie czy bogatsze instrumentacyjnie mogłyby zakłócić wspomnianą epickość opowiadanej na ekranie historii. A przecież artystyczne spełnienie Camerona polega właśnie na tym, że specjalnie stworzona na potrzeby Avataru nowa technologia filmowa i wszystkie efekty specjalne nigdy nie przysłaniają trzymającej w napięciu, wzruszającej fabuły ani nie zaciemniają prostego, ale ponadczasowego przesłania.

Niemniej jednak w kompozycji Jamesa Hornera niejednokrotnie da się usłyszeć ciekawe rozwiązania. Pojawiają się one wtedy, kiedy muzyka ma spełnić określoną funkcję ilustracyjną. Na przykład opadające motywy eterycznych skrzypiec i punktowe, delikatne dźwięki syntezatorów w utworze Pure Spirits of the Forest doskonale podkreślają bajeczność fauny i flory planety Pandora. Z kolei ciepłe, choć miejscami tajemnicze współbrzmienia kwintetu smyczkowego w Bioluminescence of the Night, które okraszają migotliwe dźwięki rozmaitych instrumentów perkusyjnych sugestywnie oddają specyfikę wspólnoty ludu Na`vi. Inna sprawa, że te i inne pomysły nie są bynajmniej nowe. Miłośnicy muzyki filmowej doskonale znają je z wielu wcześniejszych prac Hornera. Jednak, powtórzę, w przypadku Avataru jako całego filmowego arcydzieła, kwestia oryginalności utworów nie ma dla mnie żadnego znaczenia.

Oczywiście musi ona wpłynąć na moją ocenę płyty, która w oderwaniu od obrazu prezentuje się z różnym skutkiem, nawet po seansie. Mimo to, generalnie słucha się jej z przyjemnością, gdyż przypomina niebywałe obrazy z filmu, a przede wszystkim utrwala w pamięci ekranowe emocje, które muzyka przecież potęgowała. Wspomnę choćby o kapitalnych frazach etnicznie brzmiącego chóru w porywającej sekwencji lotu bohaterów latającymi stworami (Jake`s First Fight).

Gorąco zachęcam wszystkich do obejrzenia Avataru, a dopiero potem do sięgnięcia po płytę. Być może, tak jak i mnie, nie będą Was razić jej słabości. Ja ich w każdym razie nie zamierzam punktować.

Tweet