 wł. John Towner Williams
ur. 8 lutego 1932 Long Island, stan Nowy Jork, USA
Jeden z najsłynniejszych amerykańskich kompozytorów muzyki filmowej, w szczególności znany ze ścieżek dźwiękowych do filmów science-fiction. Oskarowy faworyt: w latach 1968-2001 uzyskał aż 43 nominacje (w ostatnich latach był nominowany praktycznie co roku) oraz 5 statuetek, za "Skrzypka na dachu" (1971) Normana Jewisona, "Szczęki" (1975) Stevena Spielberga, "Gwiezdne wojny" (1977) Georga Lucasa oraz "E.T." (1982) i "Listę Schindlera" (1993) Spielberga. Ma na swoim koncie oczywiście także niezliczoną ilość innych nagród, w tym 9 Grammy.
John Williams studiował muzykę na University of California w Los Angeles. W 1951 roku wstąpił na 3 lata do wojskowych służb powietrznych. Następnie powrócił na studia fortepianowe do Julliard School of Music w Nowym Jorku. Kompozycji uczył się u Mario Castelnuovo-Tedesco. W 1956 roku został zatrudniony przez wytwórnię Columbia Pictures jako pianista w filmowych orkiestrach i tam zainteresował się tworzeniem ścieżek dźwiękowych do filmu. Po przeniesieniu się do 20th Century Fox, Williams zajął się także aranżacją i kompozycją utworów. W drugiej połowie lat 50-tych wydał kilka płyt jazzowych jako pianista, zajmował się też aranżacją muzyki dla gwiazd popu i pracował w studiu.
W latach 60-tych (mało osób wie o tym) współpracował z legendą muzyki filmowej - Henrym Mancinim, przy takich klasykach jak ?The Pink Panter? czy ?Breakfast At Tiffanies?, robiąc aranżacje i grając na fortepianie podczas nagrań. Pierwszą symfonię skomponował zachęcony przez innego sławnego kompozytora, Bernarda Herrmanna, współpracującego z Alfredem Hitchcockiem.
Swoją karierę filmową Williams rozpoczął w latach 50. od pracy w telewizji, komponując muzykę min. do programów "The Today Show" i "Checkmate". W latach 60. kontynuował pracę nad serialami "Voyage to the Bottom of the Sea", "Gilligan`s Island" i "Lost in Space", ale rozpoczął też współpracę z wytwórniami filmowymi debiutując w 1959 roku filmem "Daddy-O" (1959). Inne przykłady z jego dorobku lat 60. to film czarny z Burtem Lancasterem i Avą Gardner "The Killers" (1964), wojenny "None But the Brave" (1965), komedia "Jak ukraść milion dolarów" (1966) z Audrey Hepburn i Peterem O`Toole i dramat obyczajowy "Valley of the Dolls" (1967).
W późnych latach 70-tych Williams, kompozytor wyjątkowo płodny, przywrócił do łask filmowe soundtracki w wykonaniu wielkich orkiestr. Charakterystycznym elementem twórczości kompozytora jest użycie wyraźnych leitmotywów w kompozycjach, co można zauważyć m.in. na przykładzie ścieżek filmów katastroficznych "Tragedia Posejdona" (1972) czy "Trzęsienie ziemi" (1974), w epickim westernie "Przełomy Missouri" (1976) Arthura Penna, i "Supermanie" (1978).
 Naprawdę sławnym uczyniła kompozytora współpraca z reżyserami Georgem Lucasem, przy wszystkich częściach "Gwiezdnych wojen" włącznie z "Mrocznym widmem", i Stevenem Spielbergiem. Epickie dzieła na wielką skalę, z dużą ilością efektów specjalnych, poruszające monumentalne tematy i wyrażające wielkie emocje, pozwoliły kompozytorowi na wykorzystanie ulubionych przez niego fanfar, marszów, i okazałych orkiestr w ilustrowaniu tych wysokobudżetowych spektakli. Williams skomponował ścieżki do wszystkich filmów Spielberga, za wyjątkiem "Koloru purpury" (czego dokonał Quincy Jones). Spielberg nazywa kompozytora pieszczotliwie "poetą we mnie", współpracowali przy bardzo różnorodnych filmach, min. "Szczękach" (1975), "Bliskich spotkaniach trzeciego stopnia" (1977), "Poszukiwaczach zaginionej arki" (1981), "E.T." (1982), "Imperium słońca" (1987), "Jurassic Park" (1993), "Liście Schindlera" (1993), "Amistad" (1997), czy wojennym "Saving Private Ryan" (1998). Williams nawiązał także udaną współpracę z reżyserem Oliverem Stonem, przy "Urodzonym 4 lipca" (1989), "JFK" (1991) i "Nixonie" (1995). Inne epickie widowiska z muzyką Williamsa to "Far and Away" (1992) z Tomem Cruisem i Nicole Kidman oraz opowiadający o wojnie secesyjnej "Patriota" (2000) z Melem Gibsonem.
Wśród bardziej kameralnych filmów w dorobku kompozytora znalazły się ścieżki dźwiękowe i czasami żartobliwe w tonie aranżacje do "Długiego pożegnania" (1973) Roberta Altmana, "Intrygi rodzinnej"(1976) Alfreda Hitchcocka, "Przypadkowego turysty" (1988) Lawrence`a Kasdana, komedii "Czarownice z Eastwick" (1987), dramatu "Stanley i Iris" (1990) z Jane Fondą i Robertem De Niro, thrillera "Uznany za niewinnego" (1990) z Harrisonem Fordem, i romantycznego remake`u "Sabriny" (1995) Sydney`a Pollacka. Po miłych doświadczeniach z filmami "Home Alone" (1990) i "Hook" (1991) Williams wyraził chęć skomponowania muzyki do kolejnego hitu dla dzieci, "Harry Potter and the Sorcerer`s Stone" (2001).
Prywatnie John Williams jest mężem Barbary Ruick i ojcem kompozytora Josepha Williamsa (wokalisty słynnego zespołu TOTO w latach 1986-1989; wystapi on takze na nowej płycie zespołu w 2006 roku), z którym współpracował przy piosence wykonywanej przez ufoludzki zespół w pałacu Jabby w "Powrocie Jedi". W latach 1980-1993 Williams dyrygował i kierował Boston Pops Orchestra.
filmografia:
1959 - Daddy - O
1959 - Gidget
1960 - Passed For White
1960 - Beacause They`re Young
1961 - Bachelor Flat
1961 - The Secret Ways
1962 - Diamond Head
1963 - Gidget Goes to Rome
1964 - The Killers
1965 - John Goldfarb, Please Come Home
1965 - None But the Brave
1966 - The Plainsman
1966 - The Rare Breed
1966 - How to Steal a Milion
1966 - Not With My Wife You Don`t!
1966 - Penelope
1967 - A Guide for the Married Man
1967 - Fitzwilly
1967 - Valley of the Dolls
1968 - Sergeant Ryker
1969 - The Reivers
1969 - Daddy`s Gone A-Hunting
1969 - Goodbye, Mr. Chips
1970 - Skrzypek na Dachu (Fiddler on the Roof) [Oscar]
1972 - Kowboje (Cowboys, The)
1972 - Tragedia Posejdona (The Poseidon Adventure)
1972 - Pete `N` Tillie
1972 - Obrazy (Images)
1973 - The Paper Chase (W Pogoni za Papierkiem)
1973 - The Man Who Loved Cat Dancing
1973 - Cinderella Liberty
1973 - The Long Goodbye
1973 - Tom Sawyer
1974 - The Sugarland Express
1974 - Trzęsienie Ziemi (Earthquake)
1974 - Płonący Wieżowiec (The Towering Inferno)
1974 - Conrack
1975 - Akcja na Ejgerze (Eiger Sanction, The)
1975 - Szczęki (Jaws) [Oscar]
1976 - The Missouri Breakes
1976 - Midway
1976 - Family Plot
1977 - Gwiezdne Wojny: Epizod IV - Nowa Nadzieja (Star Wars: Episode IV - A New Hope) [Oscar]
1977 - Black Sunday
1977 - Bliskie Spotkania Trzeciego Stopnia (Close Encounters of the Third Kind)
1978 - Superman (Superman: The Movie)
1978 - Furia (The Fury)
1978 - Szczęki 2 (Jaws 2)
1979 - Dracula
1979 - 1941
1980 - Gwiezdne Wojny: Epizod V - Imperium kontratakuje (Star Wars: Episode V - The Empire Strikes Back)
1980 - Superman II (tylko tematy)
1981 - Poszukiwacze zaginionej Arki (Raiders of the Lost Ark)
1981 - Heartbeeps
1982 - E.T. (E.T. the Extra - Terrestrial) [Oscar]
1982 - Yes, Giorgio
1982 - Monsignor
1983 - Gwiezdne Wojny: Epizod VI - Powrót Jedi (Star Wars: Episode VI - Return of the Jedi)
1983 - Superman III (tylko temat)
1984 - Rzeka (River, The)
1984 - Indiana Jones i Świątynia Przeznaczenia (Indiana Jones and the Temple of Doom)
1986 - Spacecamp
1987 - Imperium słońca (Empire of the Sun)
1987 - Czarownice z Eastwick (Witches of Eastwick, The)
1988 - Przypadkowy Turysta (Accidental Tourist)
1989 - Indiana Jones i Ostatnia Krucjata (Indiana Jones and the Last Crusade)
1989 - Urodzony 4tego Lipca (Born on 4th of July)
1990 - Na zawsze (Always)
1990 - Kevin sam w domu (Home Alone)
1990 - Uznany za Niewinnego (Presumed Innocent)
1990 - Stanley i Iris (Stanley and Iris)
1991 - Hook
1991 - JFK
1992 - Za horyzontem (Far and Away)
1992 - Kevin sam w Nowym Jorku (Home Alone 2: Lost in New York)
1992 - Kevin Sam w Nowym Jorku (Home Alone 2: Lost In New York) - Deluxe Edition
1993 - Park Jurajski (Jurassic Park)
1993 - Lista Schindlera (Schindler`s List) [Oscar]
1995 - Nixon
1995 - Sabrina
1996 - Uśpieni (Sleepers)
1997 - Siedem lat w Tybecie (Seven Years in Tibet)
1997 - Zaginiony Świat: Jurassic Park (Lost World: Jurassic Park, The)
1997 - Amistad
1997 - Rosewood
1998 - Mamuśka (Stepmom)
1998 - Szeregowiec Ryan (Saving Private Ryan)
1999 - Gwiezdne Wojny: Część I - Mroczne widmo (Star Wars: Episode I - The Phantom Menace)
1999 - Prochy Angeli (Angela`s Ashes)
2000 - Patriota (Patriot, The)
2001 - Jurassic Park III (tylko temat)
2001 - Harry Potter i kamień filozoficzny (Harry Potter and the Sorcerer`s Stone)
2001 - A.I.: Sztuczna Inteligencja (A.I.: Artificial Intelligence)
2002 - Gwiezdne Wojny: Część II - Atak klonów (Star Wars: Episode II - Attack of the Clones)
2002 - Raport mniejszości (Minority Report)
2002 - Harry Potter i komnata tajemnic (Harry Potter and the Chamber of Secrets)
2002 - Złap Mnie Jesli Potrafisz (Catch Me If You Can)
2004 - Harry Potter i Więzień z Azkabanu (Harry Potter and the Prisoner of Azkaban)
2004 - Terminal (The Terminal)
2005 - Gwiezdne Wojny: Część III - Zemsta Sithów (Star Wars: Episode III - Revenge of the Sith)
2005 - Wojna Światów (War of the Worlds)
2005 - Wyznania Gejszy (Memoirs of Geisha)
2005 - Monachium (Munich)
2008 - Indiana Jones i Królestwo Kryształowej Czaszki (Indiana Jones and The Kingdom of The Crystal Skull)
2011 - Przygody Tintina (The Adventures of Tintin: The Secret of the Unicorn)
2011 - Czas wojny (War Horse)
2013 - Lincoln
2013 - Złodziejka książek (Book Thief, The)
2015 - Jurassic World (temat)
2016 - Bardzo fajny gigant (BFG, The)
2017 - Czwarta władza (Post, The)
|
